Αφιέρωμα στους Σαρακατσάνους του Αθηναϊκού/Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων

Οι Σαρακατσάνοι και οι απελευθερωτικοί αγώνες

Οι Σαρακατσάνοι ουδέποτε υποτάχθηκαν σε κατακτητή, ενώ έλαβαν μέρος σε όλους τους εθνικούς αγώνες. Έπαιξαν σημαντικό ρόλο στον αγώνα για την απελευθέρωση της Ελλάδος από τους Τούρκους.

Έβγαλαν σπουδαίους καπεταναίους και αγωνιστές, αρματολούς και κλέφτες. Πρώτος και καλύτερος ο Αντώνης Μακρυγιάννης, ο θρυλικός Κατσαντώνης.

Θαυμαστή υπήρξε η αντοχή τους κάτω από αντίξοες καιρικές συνθήκες στα βουνά της Βορείου Ηπείρου, κατά τον πόλεμο του 1940- 41.

Ως πολεμιστές ήταν ψύχραιμοι, αγέρωχοι, ατρόμητοι.

Πέρασαν, όμως και πολύ δύσκολες μέρες στα βουνά, κυρίως στον Μακεδονικό Αγώνα. Είχαν καταστήσει τα τσελιγκάτα τους κρησφύγετα και ορμητήρια των Μακεδονομάχων.

Στην έκδοση του Γενικού Επιτελείου Στρατού «Ο Μακεδονικός Αγών και τα εις Θράκην γεγονότα», Αθήνα 1979, γίνεται αναφορά στη γλώσσα και τον πολιτισμό των Σαρακατσάνων αγωνιστών του Μακεδονικού αγώνα:

«Οι σαρακατσαναίοι ήσαν ακέραιοι και γνήσιοι Έλληνες και Ελληνόφωνοι και έζων διεσπαρμένοι εφ ολοκλήρου της Χερσονήσου του Αίμου. Ήσαν ευφυείς, πιστοί και ειλικρινείς, ευκίνητοι και γενναίοι. Έζων κατά πατριαρχικάς οικογενείας και συνδέοντο μεταξύ τους διά συγγενειών και επιγαμιών. Εις την Κεντρικήν Μακεδονίαν περίφημες ήσαν οι οικογένειες των Σαρακατσαναίων αι οποίαι υφίστας υπηρεσίας προσέφερον εις τον Ελληνικόν αγώνα. Τα γνήσια ελληνικά χαρακτηριστικά των διατηρούν οι Σαρακατσαναίοι εις το ακέραιον και επί των ημερών μας».